Fot. Fotolia
Słodycze – kto ich nie lubi? Ciastka, batony, czekolada i cukierki są nieodłącznym elementem uroczystości rodzinnych, spotkań z przyjaciółmi czy wieczorów spędzanych przed telewizorem. Ciężko jednak znaleźć osobę, która twierdziłaby, że słodycze są zdrowe. Nie dostarczają ani witamin, ani minerałów. Są za to przepełnione cukrem, tłuszczami nasyconymi i szkodliwymi tłuszczami trans. Dlaczego więc pojawia się w człowieku ta nieodparta chęć sięgania po coś słodkiego?
Mamy to w genach
Na początku dziejów zdobywanie pożywienia nie było tak łatwe i szybkie jak współcześnie. Natrafienie na niewielkie ilości owoców było czymś niecodziennym. To wtedy wykształciła się w człowieku preferencja smaku słodkiego. Miała ona za zadanie podtrzymanie gatunku. Zbierane owoce były słodkie, czyli zawierały cukier, który jest źródłem energii. To upodobanie smaku słodkiego pozostało w człowieku do czasów współczesnych. Zmieniły się jednak realia. Dziś nie trzeba godzinami szukać pożywienia. Leży ono na półkach sklepowych, wystarczy tylko sięgnąć. Taka sytuacja sprzyja spożywaniu zbyt dużych ilości cukru.
Słodycz wyssana z mlekiem matki
Pierwszym pokarmem, jaki otrzymuje noworodek jest mleko matki. Zawiera ono laktozę, czyli cukier mleczny. Sprawia on, że mleko jest lekko słodkie. Słodki smak budzi więc miłe skojarzenia z matką lub kimś bliskim. Jest to zależność między pokarmem a emocjami, która pojawia się już w bardzo wczesnym dzieciństwie. Później, w życiu dorosłym, wiele osób szuka w pożywieniu pocieszenia czy sposobu na poprawę nastroju.
Cukier jak narkotyk
Wielokrotnie naukowcy badali wpływ cukru na funkcjonowanie mózgu. Zazwyczaj badania takie przeprowadza się na szczurach lub myszach. Dziś wiadomo już, że cukier oddziałując na ośrodek nagrody w mózgu, pobudza wydzielanie dopaminy oraz serotoniny. Są to tzw. hormony szczęścia, która wywołują poczucie przyjemności i zadowolenia. Podobny, choć bardziej nasilony, efekt wywołują w ludzkim mózgu m.in. narkotyki. Szczury spożywające regularnie cukier wykazywały też inne cechy uzależnienia, takie jak tolerancja (czyli potrzeba spożywania coraz większych dawek) i objawy typowe dla zespołu odstawienia. Stąd koncepcja, że cukier może uzależniać w taki sam sposób jak inne używki.
Jak przestać jeść słodycze?
Drogi do wyeliminowania słodyczy są dwie. Pierwsza to metoda małych kroków, czyli stopniowe zmniejszanie ilości słodyczy spożywanej w ciągu dnia czy tygodnia. Druga – natychmiastowe wyrzucenie słodyczy ze swojego menu. Łatwiejszą do zrealizowania wydaje się być pierwsza metoda, ale jest to sprawa indywidualna i są osoby, które będą wolały zastosować metodę gwałtownego odstawienia.
Oto kilka sposobów, które mogą ułatwić ci zadanie:
Wybierz jeden dzień w tygodniu na słodką przekąskę – słodycze spożywane okazjonalnie mogą być częścią zdrowej i zbilansowanej diety. Wybierz jeden dzień tygodnia, w którym będziesz jeść coś słodkiego w małych ilościach. Myślenie o słodyczach w kategoriach zakazanego owocu sprawia, że chęć sięgania po nie dodatkowo wzrasta.
Pozbądź się słodyczy z domu – badania pokazują, że obecność słodyczy w zasięgu ręki sprawia, że sięga się po nie częściej.
Jedz regularnie – spożywanie 4-5 posiłków w ciągu dnia, w odstępach 3-4 godzin, zapobiega spadkom poziomu glukozy we krwi, które mogą skutkować pojawieniem się nieodpartej chęci spożycia czegoś słodkiego.
Jedz więcej pełnowartościowych, słodkich produktów – włącz do swojego jadłospisu owoce świeże i suszone. W momentach dużej chęci na słodycze, możesz po nie sięgać.
Wprowadź produkty ze zdrowymi tłuszczami i pełnowartościowym białkiem – pomagają one zapobiegać atakom głodu oraz dają uczucie sytości. Warto włączyć do swojego jadłospisu orzechy, pestki, nasiona, mięso, ryby, jaja oraz nabiał.
Zanim sięgniesz po słodycze, poczekaj 5 minut – odroczenie sięgnięcia po coś słodkiego daje ci czas na zastanowienie. Może się okazać, że po 5 minutach ochota na słodycze nie będzie już tak silna.
Rób listę zakupów – kupuj tylko te produkty, które masz na liście i omijaj alejki ze słodyczami.
Nie rób zakupów z pustym żołądkiem - wtedy z pewnością kupisz więcej, niż to było zaplanowane.
Cukier nie krzepi, słodycze również. Warto zapanować nad ich ilością w diecie. Z pewnością przełoży się to na lepszy stan zdrowia, szczuplejszą sylwetkę oraz zdrowsze zęby.