Fot. Fotolia
Rynek produktów ekologicznych systematycznie rośnie. Obecnie żywność ekologiczną można kupić w coraz większej ilości sklepów. Jej producenci zapewniają, że jest ona zdrowsza i smaczniejsza niż tradycyjne produkty spożywcze. Czym różnią się zatem produkty ekologiczne od żywności konwencjonalnej?
Produkcja ekologiczna
Rolnictwo ekologiczne oparte jest na wykorzystaniu naturalnych procesów, zachodzących w gospodarstwie rolnym. Podstawą nawożenia są nawozy naturalne i organiczne (np. kompost, obornik). Zwierzęta karmione są również wyłącznie paszą naturalną, wyprodukowaną przez gospodarstwo oraz przebywają na świeżym powietrzu z wolnym dostępem do pastwisk. W ekologicznym systemie produkcji wyklucza się stosowanie nawozów sztucznych, chemicznych pestycydów, hormonów wzrostu, promieniowania jonizującego oraz organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO).
Logo produktów ekologicznych
Na produktach ekologicznych producenci umieszczają specjalne logo rolnictwa ekologicznego (tzw. eko-liść). Jest to oznaczenie obowiązujące na terenie całej Unii Europejskiej. Oprócz eko-liścia na opakowaniu żywności ekologicznej podany powinien być również numer jednostki certyfikującej (jednostki, która potwierdza, że produkt został wyprodukowany zgodnie z normami rolnictwa ekologicznego) i numer certyfikatu.
Kupując żywność ekologiczną nieopakowaną (luzem), każdy konsument ma prawo wglądu do certyfikatów u osoby sprzedającej.
Warto zwracać uwagę na określenia typu „bio”, „z czystych regionów Polski”, „zdrowa żywność” zamieszczane na etykietach produktów spożywczych przez niektórych producentów. Dopiero obecność logo rolnictwa ekologicznego, numeru jednostki certyfikującej oraz numeru certyfikatu daje pewność, że kupowany produkt jest ekologiczny.
Zalety i wady żywności ekologicznej
Rolnictwo ekologiczne zakazuje stosowania syntetycznych pestycydów, a promuje naturalne, biologiczne metody walki ze szkodnikami. Niektóre badania wskazują, że przykłada się to na mniejsze zanieczyszczenie pozostałościami pestycydów, azotanami oraz metalami ciężkich.
Badacze nie są zgodni również, co do wyższej zawartości witamin, polifenoli i innych przeciwutleniaczy w żywności ekologicznej. Badania są w tej materii niejednoznaczne, więc nie można stwierdzić z całą pewnością, że żywność ekologiczna zawiera ich więcej niż produkty konwencjonalne.
Rośliny ekologiczne zawierają również mniej wody, dzięki czemu charakteryzują się większą zawartości tzw. suchej masy. To właśnie w suchej masie znajduje się najwięcej korzystnych dla zdrowia związków, takich jak witaminy czy przeciwutleniacze.
Żywność ekologiczna często odbiega wyglądem od żywności konwencjonalnej. Owoce i warzywa są mniejsze, mniej atrakcyjne wizualnie. Wynika to z rezygnacji ze sztucznych nawozów i pestycydów, ale nie wpływa na jakość oraz walory takich roślin.
Ze względu na brak chemicznych środków konserwujących, produkty ekologiczne mają również krótszy okres przydatności do spożycia. Odznaczają się one dodatkowo wyższą ceną niż produkty nieekologiczne.
Eko-żywność – czy warto?
Żywność ekologiczna nadal nie jest w Polsce bardzo popularna. Spowodowane jest to przede wszystkim wysoką ceną, która często odstrasza konsumentów. Żywność ekologiczna może jednak stać się zdrowszą alternatywą dla masowej produkcji opartej na stosowaniu sztucznych nawozów i pestycydów. Zmniejszenie ilości chemicznych dodatków do żywności służy zdrowiu i dobremu samopoczuciu, a produkty ekologiczne mogą ten proces wspierać.
Zdrowa, zbilansowana dieta może być oparta wyłącznie na produktach konwencjonalnych. Natomiast włączenie do niej żywności ekologicznej może sprawić, że będzie ona zawierała mniej szkodliwych dla zdrowia substancji.